Lý do gì ngộ của Thiền tông không cần kinh điển?

Hỏi:

 Lý do gì ngộ của Thiền tông không cần kinh điển?

Đáp:

 Kinh chỉ là trợ duyên, công phu đến mức thì gặp cái gì cũng ngộ, cũng như có người gặp con khỉ leo cây mà ngộ, có người thấy hoa đào nở thì ngộ, có người đi bị vấp té lại ngộ, có người bị bạt tai ngộ, có người nghe hát ngộ, có người đi ngang chỗ bán thịt, nghe nói “bán cho tôi một cân thịt nạt”, người bán chặt mạnh con dao xuống bàn và nói lớn “chỗ nào không phải là thịt nạt?”, người ấy liền ngộ. Đâu phải chỉ xem kinh mới ngộ? Có người xem kinh cũng ngộ.

 Như có người tham kiến Mã Tổ, Mã tổ nói: Hãy đảnh lễ đi.

 Người đó mới lạy xuống thì Mã Tổ đá một cái ngã xuống đất liền ngộ. Nghe kinh ngộ chỉ một phần ít, cái ngộ là do cái nghi đến mức muốn bùng nổ thì không ngộ cũng không được. Như chuyện Hội Thông làm thị giả cho Đạo Ngô:

 Mấy năm, Đạo Ngô chẳng dạy cho Hội Thông gì cả. Nghi tình của Hội Thông muốn bùng nổ, vì cứ nghikhông dạy bảo gì hết” qua nhiều năm. Một hôm, chịu không nổi Hội Thông từ giả thầy, thầy hỏi:

Đi đâu?

 Hội Thông đáp: Đi học Phật pháp.

 Đạo Ngô nói: Phật pháp ở đây tôi cũng có chút đỉnh vậy.

 Hội Thông hỏi: Thế nào Phật pháp của Hòa Thượng?

Đạo Ngô mới nhổ sợi lông trên chiếc áo của mình, rồi thổi một cái thì Hội Thông ngộ liền.

 Chính Phật Thích Ca đưa cành hoa lên, Ma Ha Ca Diếp ngộ đạo. Phật không nói gì, đâu phải do kinhngộ? Tức là công phu đến mức rồi gặp bất cứ cái gì cũng đều ngộ. Tất cả gặp cảnh được ngộ chỉ là trợ duyên, chứ không do cái đó mà ngộ. Nếu không có công phu có đánh chết cũng không ngộ, huống là chỉ bạt tai làm sao ngộ? Và Lâm Tế hỏi Phật pháp 3 lần bị đánh 3 lần được ngộ, đâu phải do kinh mà được ngộ?

 Đương thời Ngài Đại Huệ có nhiều người tu thiền bày đặt bậy bạ và Ngài giải thích cho họ biết. Bây giờ những người bày đặt bậy bạ nhiều hơn nữa.