Lịch Sử Phật Giáo, Vấn Đáp
Cao Tăng Dị Truyện (Sau Nhị Tổ) – Thượng Toạ Thái Nguyên
Thượng tọa Thái Nguyên Phù, lúc đầu ở chùa Quang Hiếu Dương Châu. Sư giảng kinh Niết Bàn, hôm ấy có Thiền giả bị tuyết cản trở phải ở lại vùng này, nhân vậy đến nghe Sư giảng, đến chỗ “Tam nhân Phật tánh, tam đức Pháp thân”. Sư bàn rộng về diệu lý Pháp thân. Vị thiền giả phá ra cười. Sư giảng xong, mời Thiền giả uống trà và thưa:
– Tôi vốn chí hẹp hòi, cứ y văn mà giải nghĩa. May nhờ Ngài thấy được mà cười. Mong Ngài chỉ dạy.
Thiền giả nói:
– Sự thật tôi cười vì tọa chủ không biết Pháp thân.
Sư thưa:
– Tôi hiểu như thế có chỗ nào không đúng?
Thiền giả nói:
– Mời Tọa chủ nói lại một lượt đi!
Sư bảo:
– Lý Pháp thân như bầu thái hư, dọc suốt ba đời, ngang trùm mười phương, cuốn gọn tám cực, bao quát âm dương, tùy duyên cơ cảm, không đâu chẳng khắp.
Thiền chủ nói:
– Không phải tôi bảo Thầy nói không đúng. Nhưng đó chỉ nói được bên cạnh Pháp thân, chứ thực chưa hề biết Pháp thân.
Sư nói:
– Đã thế, xin Thiền đức cho tôi được nghe.
– Nhưng liệu Tọa chủ có chịu tin chăng?
– Tôi đâu dám chẳng tin.
Thiền giả nói:
– Tọa chủ thử ngưng giảng một tuần, đóng cửa ngồi yên, thu nhiếp tâm niệm, các duyên thiện ác một lúc buông hết.
Sư theo lời khuyên, từ đầu hôm đến canh năm, nghe tiếng đánh trống, hốt nhiên khế ngộ. Sư liền đến gõ cửa Thiền giả. Thiền giả hỏi:
– Ai đó?
Sư thưa:
– Tôi đây!
Thiền giả quát:
– Tôi bảo ông chuyên trì đại giáo, thay Phật thuyết pháp, sao giờ giữa đêm lại nằm say sưa giữa đường vậy?
Sư thưa:
– Thiền đức ! Từ trước đến giờ, tôi giảng kinh đều lấy lỗ mũi của cha mẹ sanh ra. Từ nay về sau, tôi trọn không dám thế nữa.
Thiền giả nói:
– Ông đi đi! Bữa khác gặp!
Sư bèn bãi giảng, đi khắp các nơi, danh vang khắp chốn. Sư dạo khắp vùng Chiết Giang, lên pháp hộiKính Sơn. Một hôm Sư đến trước đại Phật điện. Có tăng hỏi:
– Thượng toạ đã từng đến Ngũ Đài chưa?
– Rồi.
– Có thấy Ngài Văn Thù chăng?
– Thấy.
– Thấy Ngài ở đâu?
– Thấy trước điện Phật ở Kính Sơn.
Vị tăng này sau đến Mân Châu, kể lại cho Tuyết Phong, Tuyết Phong nói:
– Sao chẳng bảo ông ta lại đây!
Sư nghe được liền đến. Vừa đến chân núi, Sư dừng nghỉ ở nhà nghỉ (giải viện), lấy cam chia cho mọi người. Trường Khánh hỏi:
– Đem từ đâu đến?
Sư đáp:
– Từ ngoài núi.
– Lặn lội xa xôi, gánh được đến đây không phải dễ.
Sư kêu lên:
– Cam, cam!
Ngày hôm sau Sư lên núi, Tuyết Phong hay tin bèn nhóm chúng. Sư lên pháp đường quay nhìn Tuyết Phong, rồi nhìn xuống tri sự. Ngày mai mới lên lễ bái, thưa:
– Hôm qua con xúc phạm Hòa thượng.
Ngài Tuyết Phong nói:
– Biết là việc quanh co thì thôi.
Một hôm, Tuyết Phong thấy Sư liền chỉ mặt trời, Sư phất tay mà đi. Tuyết Phong nói:
Sư nói:
– Hòa thượng lắc đầu, con vẫy đuôi. Có chỗ nào con không chấp nhận đâu?
Tuyết Phong nói:
– Rốt ráo cũng không kiêng tránh.
Một hôm chúng tăng vãn tham, Tuyết Phong nằm ngủ trong phòng. Sư bảo:
– Trong khắp năm châu, may có lão Hòa thượng này đáng nể chút ít.
Tuyết Phong liền ngồi dậy đi ra.
Ngài thường hỏi Sư:
– Nghe nói Lâm Tế có ba câu phải không?
– Dạ phải.
– Câu thứ nhất ra sao?
Sư đưa mắt nhìn Ngài. Tuyết Phong nói:
– Đây vẫn còn là câu thứ hai. Thế nào là câu thứ nhất?
Sư xoa tay mà lui ra.
Từ đó, Tuyết Phong biết Sư là bậc đại pháp khí, vào thất ấn giải cho Sư. Sư nhờ đó khế hợp với đạo, bèn ở lại đây, trông coi nhà tắm.
Một hôm Huyền Sa lên thăm Tuyết Phong. Tuyết Phong nói:
– Ở đây có một con chuột già, đang ở trong nhà tắm.
Huyền Sa nói:
– Đợi tôi khám nghiệm cho Hòa thượng!
Nói xong, Ngài đi xuống nhà tắm, gặp Sư đang xách nước, Huyền Sa nói:
– A! Gặp được Thượng tọa đây!
Sư nói:
– Đã gặp nhau rồi.
Huyền Sa nói:
– Gặp nhau ở kiếp nào?
Sư nói:
– Nói mớ làm chi?
Huyền Sa bỏ về phương trượng, trình lại Tuyết Phong, nói:
– Tôi đã khám phá xong.
Tuyết Phong hỏi:
– Khám phá ra sao?
Huyền Sa kể lại, Tuyết Phong bảo:
– Ông thua rồi!
Cổ Sơn hỏi Sư;
– Lúc cha mẹ sanh, cái lỗ mũi ở chỗ nào?
Sư bảo:
– Lão huynh nói trước đi!
Cổ Sơn nói:
– Như đời nay vậy. Còn ông nói sao?
Sư không chấp nhận. Cô Sơn hỏi:
– Chứ làm sao?
Sư bảo:
Cổ Sơn đưa quạt rồi hỏi lại. Sư phe phẩy quạt không đáp. Cổ Sơn mờ mịt, đấm Sư một đấm.
Sau Cổ Sơn nhận lời mời của vua về kinh. Tuyết Phong đưa ra cửa, cùng đến pháp đường mới nói:
– Một mũi tên Thánh sắp bắn thẳng vào thành vua!
Sư nói:
Ông ta chưa được đâu!
Tuyết Phong nói:
– Ông ta thấu triệt rồi.
Sư nói:
– Không tin, để tôi đi khám nghiệm cho.
Rồi đuổi theo đến giữa đường, hỏi:
– Sư huynh đi đâu vậy?
– Vào thành vua.
– Lỡ khi gặp ba quân vây hãm thì sao?
– Tự có con đường thông khác.
– Vậy là đã bỏ cung mất điện rồi.
Cổ Sơn nói:
– Có chỗ nào mà không tôn quý?
Sư bèn phất áo trở về. Tuyết Phong hỏi thăm. Sư nói:
– Mũi tên ấy bị bẻ gẫy giữa đường rồí!
Rồi kể lại chuyện trên. Tuyết Phong nói:
– Ông bị thua rồi! Ông ta nói được đấy!
Sư nói:
– Lão già này máu lạnh mà cũng còn chút tình cố hương.
Sư đứng trước kho, có người hỏi:
– Thế nào là chạm mắt tức Bồ đề?
Sư đá con chó một cái, chó kêu ăng ẳng bỏ chạy. Tăng không hiểu, Sư bảo:
– Con chó nhỏ không tiêu được một đạp!
Bảo Phước đang xẻ dưa thấy Sư đến. Bảo Phước nói:
– Nói được thì cho ông ăn!
Sư nói:
– Đưa đây!
Bảo Phước đưa Sư một miếng, Sư cầm lấy bỏ đi.
Sư không xuất thế, mọi người gọi Sư là Thượng tọa Thái Nguyên Phù. Sau Sư về Duy Dương, Thượng thư họ Trần lưu lại cúng dường. Một hôm Sư bảo Thượng thư rằng:
– Mai tôi sẽ giảng một biến kinh Đại Niết Bàn để báo đáp tình của Thượng thư.
Đúng hẹn, Thượng thư thiết trai. Sau khi trà nước xong, Sư thăng tòa, làm thinh hồi lâu, đập thước xuống bàn một một cái, nói:
– Tôi nghe như vầy.
Rồi gọi:
– Thượng thư!
– Dạ.
Sư nói:
– Nhất thời Phật tại.
Và tịch luôn.
Nguồn:thuvienhoasen.org