---o0o---
Chú thích
- S: nguyên tác tiếng Sanskrit của mục từ dạng La-tinh hóa
- P: nguyên tác tiếng Pàli của mục từ dạng La-tinh hóa
- A: tiếng Anh
- H: tiếng Hán
- Ph: tiếng Pháp
- T: tên mục từ bằng tiếng Tây Tạng dạng La-tinh hóa.
- Hâ: các hình thức phiên âm tiếng Việt khác nhau của một mục từ.
- Hd: các hình thức dịch nghĩa khác nhau của một mục từ.
- Td: tân dịch.
- Cd: cựu dịch.
- Đl: đối lại
- x: xem
- Đn: đồng nghĩa.
- Vd: ví dụ
- Gđ: cách gọi đầy đủ của một mục từ.
- Gt: cách gọi giản lược hay vắn tắt của một mục từ.
- Cg: hình thức đồng nghĩa hay tên gọi khác của một mục từ.
- Tên khoa học: tên gọi theo khoa học của một mục từ.
- k. ng.: khẩu ngữ
- X.: xem.
- CĐTĐL: Cảnh Đức Truyền Đăng lục
- CTTNL: Cổ tôn túc ngữ lục
- ĐQMT: Đại quang minh tạng
- DTNL: Duy Tắc ngữ lục
- GTPĐL: Gia Thái Phổ Đăng lục
- HĐNL: Hư Đường ngữ lục
- HSLNMDT: Hám Sơn Lão Nhân Mộng Du tập
- KTTQTĐL: Kiến trung tịnh quốc tục đăng lục
- LĐHY: Liên Đăng Hội Yếu
- LSPGĐT: Lịch Sử Phật Giáo Đàng Trong
- MANL: Mật Am ngữ lục
- MBTL: Minh Bản Tạp lục
- MGNL: Minh Giác ngữ lục
- NĐHN: Ngũ Đăng Hội Nguyên
- NGCTT: Ngũ Gia Chính Tông Tán
- NHQL: Nguyên Hiền quảng lục
- NLNL: Nguyên Lai ngữ lục
- NTNL: Như Tịnh ngữ lục
- PDNL: Pháp Diễn ngữ lục
- PDNL: Phần Dương ngữ lục
- PKNL: Phạm Kỳ ngữ lục
- PQĐTĐ: Phật Quang Đại Từ Điển
- TBCTT: Tăng Bảo Chính Tục truyện
- TLTBT: Thiền Lâm Tăng Bảo truyện.
- ThQST: Thiền Quan Sách Tiến
- TĐT: Tổ Đường tập
- TCTT: Tống Cao Tăng truyện
- TTĐL: Tục Truyền Đăng lục
- ThMMBTSTL: Thiên Mục Minh Bản Thiền sư tạp lục
- VHVNTH 1989-1995: Văn hóa Việt Nam Tổng Hợp 1989-1995

---o0o---

----------------------------- Phật Học Danh Số - Ns Đức Trí -----------------------------
● Lục nan là sáu việc khó được, khó gặp: Kinh Đại Bát Niết Bàn giải thích Lục Nan như sau:
- Ngộ Phật Thế Nan: Sanh ra gặp thời đức Phật còn tại thế là điều khó.
- Văn Chánh Pháp Nan: Khó mà được nghe giảng thuyết chánh pháp của Phật.
- Sanh Thiện Tâm Nan: Trong lòng luôn suy nghĩ điều lành, điều tốt là khó.
- Sanh Trung Quốc Nan: Sanh ra nơi trung tâm quốc độ, nơi tập trung văn hiến đạo đức là khó.
- Đắc Nhơn Thân Nan: Khó được thân người do bị ác nghiệp, nên thường làm súc sanh ngạ quỉ.
- Cụ Chư Căn Nan: Dù được là người, các căn khó được đầy đủ trọn vẹn. Chúng sanh nào gặp phải Lục nan này, thì trầm luân đau khổ mãi. Đây do vì họ kém phước, kém trí tuệ, nặng tình tội.
----------------------------- Tam Tạng Pháp Số - Cs Lê Hồng Sơn -----------------------------
● 六難 (Niết Bàn Kinh)
Một, Phật Thế Nan Ngộ. Vì chư Phật không thường xuất thế. Chúng sanh thì cách trở, xa xôi khó gặp, huống chi còn không tu nhân tốt, không làm việc lành; tuy Phật có xuất thế, cũng khó gặp; nên gọi là Phật ra đời khó gặp.
Hai, Chánh Pháp Nan Văn. Tuy gặp Phật ra đời, hoặc vì duyên trái ngược, thân gặp tai nạn ngăn trở, các căn ngu si, chậm chạp, không thể nghe, nhận; hoặc sau khi Phật Diệt Độ; hoặc có thuyết chánh pháp, nhưng bị người khác cấm đoán, không thể đến nghe được; hoặc sanh Tà Kiến, tuy có nghe mà không tin, nhận; nên gọi là chánh pháp khó nghe.
Ba, Thiện Tâm Nan Sanh. Vì người sống ở thế gian, kiếp trước đã quen với cấu nhiễm quá lớn, duyên ác dễ tập; lại bị những lầm lẫn, sai trái che mất tâm tánh, nên sanh ra các tham lam, đắm đuối. Những người ấy, nếu không gặp thiện tri thức khuyên răn, dạy bảo, thì cuối cùng không thể phát tâm tu tập hạnh lành; nên gọi là thiện tâm nan sanh.
Bốn, Trung Quốc Nan Sanh. Thủ đô của nước là nơi thánh nhân thường sanh ra. ở đó nhân nghĩa được biểu dương, Phật Pháp lưu hành rộng rãi. Đúng là đất văn vật, nếu không phải là người giữ giới, tu phước không được sanh ở đó; nên gọi là sanh ở thủ đô của nước là khó.
Năm, Nhân Thân Nan Đắc. Vì nhờ thực hành ngũ thường, ngũ giới mà ra khỏi bốn đường, mới được thân người.
Kinh nói: Chúng sanh được làm thân người, như đất dính trên móng tay; những chúng sanh mất thân người như đất của địa cầu. Vì được thì ít mà mất thì nhiều; nên gọi thân người khó được.
Sáu, Chư Căn Nan Cụ. Tuy được thân người, nhưng có kẻ đui, điếc, câm, ngọng trở thành tàn phế. Người có sáu căn đầy đủ là khó được; nên gọi là các căn khó đầy đủ.