Thế nào là khai, giá, trì, phạm?

Hỏi:

 Thế nào là khai, giá, trì, phạm?

Đáp:

 Tỳ Kheo, Tỳ Kheo Ni  phải biết khai, giá, trì, phạm, nhưng có một số người lại không biết; nhất là Tỳ Kheo phải thông suốt giới luật Tỳ Kheo và Tỳ Kheo Ni.

 Như giới uống rượu không phải tánh giới là giá giới thì có thể khai, tức là uống mà không phạm giới. Tại sao? Vì không có ý uống, uống lộn xong mới biết là rượu và cơm rượu có ăn bao nhiêu cũng không say. Làm đồ ăn bỏ vào đồ ăn một chút rượu cho ngon cũng không phạm. Những cái đó đều có thể khai. Còn nhiều cái không đủ nhân duyên thì được khai hay khai nhẹ hơn.

 Giá giới là phân biệt với tánh giới. Tánh giới là sát, đạo, dâm, vọng thì có tội nhân quả. Mặc dầu, không có thọ giới nhưng phạm cũng phải chịu quả báo. Tánh giới ở trong pháp luật của nhà nước cũng có cấm. Giá là che, Phật muốn cho Phật pháp đến chỗ nào cũng được hoan nghinh, nên phải theo phong tục tập quán của địa phương đó, Phật mới chế ra giá giới để cho người ta khỏi phê bình.

 Như Tu sĩ ở Ấn Độ không được đi làm công việc sản xuất trồng trọt, nếu làm là phạm giới nên Phật phải chế ra giá giới. Tu sĩ ở Trung Quốc trồng  trọt là trì giới thì người ta khen ngợi. Giá giới là phần nhiều giới oai nghi, tức là phạm không có tội nhân quả, chỉ là che chỗ địa phương đó đừng có phê bình để dễ hoằng pháp.

 Trì có 2 thứ: Chỉ trì và tác trì.

– Như 5 giới của cư sĩ, 10 giới của Sa Di, Sa Di Ni, 250 giới của Tỳ Kheo, 348 giới của Tỳ Kheo Ni đều là chỉ trì.

– Giới Bồ Tát có chỉ trì và tác trì, tức là tác (làm) là trì, không làm là phạm; chỉ trì là làm mới phạm, không làm là không phạm. Như giới trộm cắp, nếu không thọ giới Bồ Tát có ý ăn cắp cái tách này, mà tay đụng đến tách thì chưa phạm, khi nào dời cái tách khỏi chỗ khác thì mới phạm. Người thọ giới Bồ Tát có nổi ý ăn cắp là phạm giới, chứ khỏi cần đụng đến đồ vật.

Giới Bồ Tát của cư sĩ cũng có điều thấy người gặp tai nạn nguy hiểm không có ai cứu, nên phải đi cứu. Như mình đi mua vé xe để đi đến ngoại ô thấy ở bên đường có người bị bệnh nặng mà không có ai giúp đỡ, nhưng mình đã thọ giới Bồ Tát  phải bỏ vé xe ngừng xuống cứu giúp người đó, hoặc chở đi bệnh viện hay chở về nhà, rồi đoán xe khác đi tiếp. Nếu không làm là phạm, gọi là tác trì.

– Thọ giới Bồ Tát có ăn chay không?

– Tự nhiên phải ăn chay, vì muốn giúp chúng sanh mà còn ăn thịt chúng sanh làm sao được!