---o0o---
Chú thích
- S: nguyên tác tiếng Sanskrit của mục từ dạng La-tinh hóa
- P: nguyên tác tiếng Pàli của mục từ dạng La-tinh hóa
- A: tiếng Anh
- H: tiếng Hán
- Ph: tiếng Pháp
- T: tên mục từ bằng tiếng Tây Tạng dạng La-tinh hóa.
- Hâ: các hình thức phiên âm tiếng Việt khác nhau của một mục từ.
- Hd: các hình thức dịch nghĩa khác nhau của một mục từ.
- Td: tân dịch.
- Cd: cựu dịch.
- Đl: đối lại
- x: xem
- Đn: đồng nghĩa.
- Vd: ví dụ
- Gđ: cách gọi đầy đủ của một mục từ.
- Gt: cách gọi giản lược hay vắn tắt của một mục từ.
- Cg: hình thức đồng nghĩa hay tên gọi khác của một mục từ.
- Tên khoa học: tên gọi theo khoa học của một mục từ.
- k. ng.: khẩu ngữ
- X.: xem.
- CĐTĐL: Cảnh Đức Truyền Đăng lục
- CTTNL: Cổ tôn túc ngữ lục
- ĐQMT: Đại quang minh tạng
- DTNL: Duy Tắc ngữ lục
- GTPĐL: Gia Thái Phổ Đăng lục
- HĐNL: Hư Đường ngữ lục
- HSLNMDT: Hám Sơn Lão Nhân Mộng Du tập
- KTTQTĐL: Kiến trung tịnh quốc tục đăng lục
- LĐHY: Liên Đăng Hội Yếu
- LSPGĐT: Lịch Sử Phật Giáo Đàng Trong
- MANL: Mật Am ngữ lục
- MBTL: Minh Bản Tạp lục
- MGNL: Minh Giác ngữ lục
- NĐHN: Ngũ Đăng Hội Nguyên
- NGCTT: Ngũ Gia Chính Tông Tán
- NHQL: Nguyên Hiền quảng lục
- NLNL: Nguyên Lai ngữ lục
- NTNL: Như Tịnh ngữ lục
- PDNL: Pháp Diễn ngữ lục
- PDNL: Phần Dương ngữ lục
- PKNL: Phạm Kỳ ngữ lục
- PQĐTĐ: Phật Quang Đại Từ Điển
- TBCTT: Tăng Bảo Chính Tục truyện
- TLTBT: Thiền Lâm Tăng Bảo truyện.
- ThQST: Thiền Quan Sách Tiến
- TĐT: Tổ Đường tập
- TCTT: Tống Cao Tăng truyện
- TTĐL: Tục Truyền Đăng lục
- ThMMBTSTL: Thiên Mục Minh Bản Thiền sư tạp lục
- VHVNTH 1989-1995: Văn hóa Việt Nam Tổng Hợp 1989-1995

---o0o---

----------------------------- Tam Tạng Pháp Số - Cs Lê Hồng Sơn -----------------------------
● 十種因 (Du Già Sư Địa Luận)
Một, Tùy Thuyết Nhân. Vì đối với tất cả pháp ràng buộc của hoặc nghiệp ở trong Dục Giới, Sắc Giới và Vô Sắc Giới và các pháp không ràng buộc, tùy theo chỗ thấy, nghe, hay, biết mà nói lên các ngôn ngữ; đó gọi là Tùy Theo Nhân Mà Nói. (Pháp không ràng buộc tức là pháp xuất thế).
Hai, Quán Đãi Nhân. Đãi có nghĩa là đối đãi. Vì các loài hữu tình mong cầu dục lạc trói buộc trong ba cõi và những an lạc không trói buộc xuất thế gian. Từ các duyên này, hoặc cầu được, hoặc được thọ dụng, quán sát dục lạc và an lạc đối đãi nhau; đó gọi là Quán Đãi Nhân.
Ba, Khiên Dẫn Nhân. Vì do tịnh nghiệp hay nghiệp bất tịnh mà huân tập thiện, ác các Hành Trong ba cõi. ở trong các cõi khả ái và không khả ái đều do tự thể của hành nghiệp dẫn dắt; đó gọi là nhân dẫn dắt.
(Thú tức là lục thú: sáu cõi. Trong sáu cõi thì hai thú thiên, nhân là khả ái; bốn thú Tu la, Ngạ Quỷ, Súc Sanh, Địa Ngục là bất khả ái).
Bốn, Sanh Khởi Nhân. Tất cả pháp khả ái, bất khả ái do hoặc nghiệp trói buộc trong ba cõi, đều từ tự chủng mà sanh ra. Ái là năng nhuận. Chủng là sở nhuận này mà tự thể của khả ái, bất khả ái bị dẫn dắt trước tiên, rồi mới sanh ra. Đó gọi là Nhân Sanh Khởi. (Tự thể là tự thể của hành nghiệp).
Năm, Nhiếp Thọ Ái. Các pháp trói buộc và không trói buộc trong ba cõi đều nương vào cái thấy chân thật mà nhiếp thọ. Đó gọi là Nhân Nhiếp Thọ.
Sáu, Dẫn Phát Nhân. Pháp lành ràng buộc ở cõi Dục, có thể đem đến sự trói buộc của các pháp lành hơn ở cõi Dục, lại có thể đem đến sự trói buộc ở cõi Sắc, Vô Sắc và các pháp lành không trói buộc, cho đến trói buộc vào các pháp lành ở cõi Vô Sắc, có thể đem đến các pháp lành ở cõi Vô Sắc và các pháp lành khác không trói buộc… Đó là Nhân Dẫn Phát.
Bảy, Định Dị Nhân. Vì các pháp trói buộc và không trói buộc trong ba cõi có sự khác nhau giữa tự tánh và công năng; nên gọi là Nhân Của Định Khác Nhau.
Tám, Đồng Sự Nhân. Vì do tự tánh và công năng hòa hợp mà sanh ra các pháp trói buộc và không trói buộc trong ba cõi, cũng được thành tựu hòa hợp; nên gọi là Đồng Sự Nhân.
Chín, Tương Vi Nhân. Vì các pháp trói buộc và không trói buộc trong ba cõi, khi sắp sửa sanh; nếu có chướng ngại trước mắt, thì không thể sanh được; nên gọi là Nhân Trái Ngược Nhau.
Mười, Bất Tương Vi Nhân. Vì các pháp trói buộc và không trói buộc ở ba cõi, khi sắp sanh ra, nếu không có trở ngại trước mắt thì liền sanh ra. Đó gọi là Nhân Không Trái Ngược Nhau.