---o0o---
Chú thích
- S: nguyên tác tiếng Sanskrit của mục từ dạng La-tinh hóa
- P: nguyên tác tiếng Pàli của mục từ dạng La-tinh hóa
- A: tiếng Anh
- H: tiếng Hán
- Ph: tiếng Pháp
- T: tên mục từ bằng tiếng Tây Tạng dạng La-tinh hóa.
- Hâ: các hình thức phiên âm tiếng Việt khác nhau của một mục từ.
- Hd: các hình thức dịch nghĩa khác nhau của một mục từ.
- Td: tân dịch.
- Cd: cựu dịch.
- Đl: đối lại
- x: xem
- Đn: đồng nghĩa.
- Vd: ví dụ
- Gđ: cách gọi đầy đủ của một mục từ.
- Gt: cách gọi giản lược hay vắn tắt của một mục từ.
- Cg: hình thức đồng nghĩa hay tên gọi khác của một mục từ.
- Tên khoa học: tên gọi theo khoa học của một mục từ.
- k. ng.: khẩu ngữ
- X.: xem.
- CĐTĐL: Cảnh Đức Truyền Đăng lục
- CTTNL: Cổ tôn túc ngữ lục
- ĐQMT: Đại quang minh tạng
- DTNL: Duy Tắc ngữ lục
- GTPĐL: Gia Thái Phổ Đăng lục
- HĐNL: Hư Đường ngữ lục
- HSLNMDT: Hám Sơn Lão Nhân Mộng Du tập
- KTTQTĐL: Kiến trung tịnh quốc tục đăng lục
- LĐHY: Liên Đăng Hội Yếu
- LSPGĐT: Lịch Sử Phật Giáo Đàng Trong
- MANL: Mật Am ngữ lục
- MBTL: Minh Bản Tạp lục
- MGNL: Minh Giác ngữ lục
- NĐHN: Ngũ Đăng Hội Nguyên
- NGCTT: Ngũ Gia Chính Tông Tán
- NHQL: Nguyên Hiền quảng lục
- NLNL: Nguyên Lai ngữ lục
- NTNL: Như Tịnh ngữ lục
- PDNL: Pháp Diễn ngữ lục
- PDNL: Phần Dương ngữ lục
- PKNL: Phạm Kỳ ngữ lục
- PQĐTĐ: Phật Quang Đại Từ Điển
- TBCTT: Tăng Bảo Chính Tục truyện
- TLTBT: Thiền Lâm Tăng Bảo truyện.
- ThQST: Thiền Quan Sách Tiến
- TĐT: Tổ Đường tập
- TCTT: Tống Cao Tăng truyện
- TTĐL: Tục Truyền Đăng lục
- ThMMBTSTL: Thiên Mục Minh Bản Thiền sư tạp lục
- VHVNTH 1989-1995: Văn hóa Việt Nam Tổng Hợp 1989-1995

---o0o---

----------------------------- Tam Tạng Pháp Số - Cs Lê Hồng Sơn -----------------------------
● 二種性 (Lăng Già Kinh)
Chủng là hạt giống có thể sanh ra. Tánh là nhiều lần tập luyện mà thành, không phải là tánh của lý tánh.
Một, Thánh Chủng Tánh. Thinh Văn quán sát Ngũ Ấm khổ, không, chán ghét sanh tử; vui mừng cầu Niết Bàn thì thành tựu chủng tánh Thinh Văn. Duyên Giác quán duyên khởi của Ngũ Ấm, tu hạnh xa lìa, thì thành tựu chủng tánh Duyên Giác. Phật giác ngộ Ngũ Ấm và các pháp xưa nay vắng lặng, không sanh không diệt, ba hoặc đã dứt trừ, muôn đức đầy đủ, thì thành tựu Chủng Tánh Phật.
(Trong kinh không nói Bồ Tát chủng tánh; hạnh tu của Bồ Tát tức thành tựu chủng tánh của Phật, nên không đề cập đến (Tam hoặc: kiến Tư Hoặc, Trần Sa Hoặc, Vô Minh hoặc).
Hai, Ngu Phu Chủng Tánh. Phàm phu ngu si, đối với các pháp Ngũ Ấm và việc thế gian vô vàn phân biệt, vọng tưởng, không có cho là có, chẳng thường cho là thường, gặp việc gì cũng bám víu, chấp chặc, thì thành tựu Chủng Tánh Ngu Phu.
● 二種性 (Đại Trí Độ Luận)
Một, Tổng Tánh. Nghĩa là tất cả pháp bản tính tịch tịnh, không sanh không diệt, Không Đến không đi, không vào không ra. Vì vậy gọi là Tổng Tánh.
Hai, Biệt Tánh. Nghĩa là người thích làm việc ác thì thành tánh ác, thích làm việc lành thì thành tánh lành; như lửa có tánh nóng, nước có tánh ướt. Vì vậy gọi là Biệt Tánh.
● 二種性 (Trì Địa Kinh)
Chủng là hạt giống, có nghĩa nẩy mầm sự sống. Tánh là tánh phân biệt, có nghĩa tự phân biệt không đổi. Do đó căn tánh của Bồ Tát bất định nên chia ra hai loại.
Một, Tánh Chủng Tánh, tức là bản tánh. Nghĩa là lục nhập của Bồ Tát là hơn hết, phân biệt tất cả pháp một cách rõ ràng.
Hai, Tập Chủng Tánh, nghĩa là tập tành nhiều lần thành tánh. Bồ Tát từ mới phát tâm, tu tập mọi việc lành mà được thiện tánh.
● 二種性 (Địa Trì Kinh)
Một, Hữu Tánh. Nghĩa là tứ đại, Ngũ Ấm, lục căn, lục trần, cho đến Niết Bàn v. v… đều là thế gian, giả danh và phương tiện. Pháp có tự tánh, nên gọi là Hữu Tánh.
Hai, Vô Tánh. Nghĩa là tứ đại cho đến Niết Bàn v. v… đều là giả danh, rốt ráo không có gì, đều là không, nên gọi là Vô Tánh.