---o0o---
Chú thích
- S: nguyên tác tiếng Sanskrit của mục từ dạng La-tinh hóa
- P: nguyên tác tiếng Pàli của mục từ dạng La-tinh hóa
- A: tiếng Anh
- H: tiếng Hán
- Ph: tiếng Pháp
- T: tên mục từ bằng tiếng Tây Tạng dạng La-tinh hóa.
- Hâ: các hình thức phiên âm tiếng Việt khác nhau của một mục từ.
- Hd: các hình thức dịch nghĩa khác nhau của một mục từ.
- Td: tân dịch.
- Cd: cựu dịch.
- Đl: đối lại
- x: xem
- Đn: đồng nghĩa.
- Vd: ví dụ
- Gđ: cách gọi đầy đủ của một mục từ.
- Gt: cách gọi giản lược hay vắn tắt của một mục từ.
- Cg: hình thức đồng nghĩa hay tên gọi khác của một mục từ.
- Tên khoa học: tên gọi theo khoa học của một mục từ.
- k. ng.: khẩu ngữ
- X.: xem.
- CĐTĐL: Cảnh Đức Truyền Đăng lục
- CTTNL: Cổ tôn túc ngữ lục
- ĐQMT: Đại quang minh tạng
- DTNL: Duy Tắc ngữ lục
- GTPĐL: Gia Thái Phổ Đăng lục
- HĐNL: Hư Đường ngữ lục
- HSLNMDT: Hám Sơn Lão Nhân Mộng Du tập
- KTTQTĐL: Kiến trung tịnh quốc tục đăng lục
- LĐHY: Liên Đăng Hội Yếu
- LSPGĐT: Lịch Sử Phật Giáo Đàng Trong
- MANL: Mật Am ngữ lục
- MBTL: Minh Bản Tạp lục
- MGNL: Minh Giác ngữ lục
- NĐHN: Ngũ Đăng Hội Nguyên
- NGCTT: Ngũ Gia Chính Tông Tán
- NHQL: Nguyên Hiền quảng lục
- NLNL: Nguyên Lai ngữ lục
- NTNL: Như Tịnh ngữ lục
- PDNL: Pháp Diễn ngữ lục
- PDNL: Phần Dương ngữ lục
- PKNL: Phạm Kỳ ngữ lục
- PQĐTĐ: Phật Quang Đại Từ Điển
- TBCTT: Tăng Bảo Chính Tục truyện
- TLTBT: Thiền Lâm Tăng Bảo truyện.
- ThQST: Thiền Quan Sách Tiến
- TĐT: Tổ Đường tập
- TCTT: Tống Cao Tăng truyện
- TTĐL: Tục Truyền Đăng lục
- ThMMBTSTL: Thiên Mục Minh Bản Thiền sư tạp lục
- VHVNTH 1989-1995: Văn hóa Việt Nam Tổng Hợp 1989-1995

---o0o---

----------------------------- Tam Tạng Pháp Số - Cs Lê Hồng Sơn -----------------------------
● 藾耶四分 (Phiên Dịch Danh Nghĩa)
Tiếng Phạn là A Lại Da, tiếng Hoa là Tàng Thức. Vì thức thứ tám có thể chứa đựng tất cả Chủng Tử thiện, ác mà có nghĩa của bốn phần này.
Một, Tướng Phần. Tướng tức hình tướng. Có ba loại:
01) Cảnh tướng, vì thức này lấy căn tâm làm cảnh giới;
02) Tướng trạng: Pháp hữu vi ở thế gian đều đủ tướng trạng, đều do thức này biến hiện;
03) Nghĩa tướng: nghĩa lý được chuyên chở bởi giáo thuyết, cũng do thức này biến hiện. ba tướng này thường gọi là tướng phần. (căn tâm là nhãn, nhĩ, tỉ, thiệt, thân, Ý Thức)
Hai, Kiến Phần. Kiến có nghĩa là hiểu rõ. Có năm thứ:
1) chứng kiến: chính là Kiến Phần của Căn Bản Trí;
2) chiếu chúc: ánh sáng chiếu soi của cây đuốc, liên hệ đến sự chiếu soi của căn tâm (sáu thức);
3) năng duyên: vì ba phần bên trong đều hay duyên các tướng bên ngoài ( ba phần là kiến phần, Tự Chứng Phần, Chứng Tự Chứng Phần);
4) niệm giải: nhớ và hiểu nghĩa lý đã được Phật nói ra;
5) so đo, tìm tòi: tâm so đo, tìm tòi tất cả cảnh (suy đạt); năm thứ kiến đều gọi là kiến phần. (Căn Bản Trí là thức thứ tám).
Ba, Tự Chứng Phần. Tự chứng là chứng được các pháp đầy đủ của chính mình. Nghĩa là thức này hay giữ gìn kiến phần và tướng phần, nên chính nó chứng được tự, kiến hai phần vì duyên với tướng phần không sai lầm. Đó gọi là Tự Chứng Phần.
Bốn, Chứng Tự Chứng Phần. Chứng là thể năng chứng. Tự chứng là các pháp đầy đủ của nó. Nghĩa là thức này hay giữ gìn các phần ở trước: Tự Chứng Phần, kiến phần, tướng phần. Đó là bản thể của thức này; vì chính nó Chứng Tự Chứng Phần, nên nó duyên kiến phần không sai lầm. Đó gọi là Chứng Tự Chứng Phần.