---o0o---
Chú thích
- S: nguyên tác tiếng Sanskrit của mục từ dạng La-tinh hóa
- P: nguyên tác tiếng Pàli của mục từ dạng La-tinh hóa
- A: tiếng Anh
- H: tiếng Hán
- Ph: tiếng Pháp
- T: tên mục từ bằng tiếng Tây Tạng dạng La-tinh hóa.
- Hâ: các hình thức phiên âm tiếng Việt khác nhau của một mục từ.
- Hd: các hình thức dịch nghĩa khác nhau của một mục từ.
- Td: tân dịch.
- Cd: cựu dịch.
- Đl: đối lại
- x: xem
- Đn: đồng nghĩa.
- Vd: ví dụ
- Gđ: cách gọi đầy đủ của một mục từ.
- Gt: cách gọi giản lược hay vắn tắt của một mục từ.
- Cg: hình thức đồng nghĩa hay tên gọi khác của một mục từ.
- Tên khoa học: tên gọi theo khoa học của một mục từ.
- k. ng.: khẩu ngữ
- X.: xem.
- CĐTĐL: Cảnh Đức Truyền Đăng lục
- CTTNL: Cổ tôn túc ngữ lục
- ĐQMT: Đại quang minh tạng
- DTNL: Duy Tắc ngữ lục
- GTPĐL: Gia Thái Phổ Đăng lục
- HĐNL: Hư Đường ngữ lục
- HSLNMDT: Hám Sơn Lão Nhân Mộng Du tập
- KTTQTĐL: Kiến trung tịnh quốc tục đăng lục
- LĐHY: Liên Đăng Hội Yếu
- LSPGĐT: Lịch Sử Phật Giáo Đàng Trong
- MANL: Mật Am ngữ lục
- MBTL: Minh Bản Tạp lục
- MGNL: Minh Giác ngữ lục
- NĐHN: Ngũ Đăng Hội Nguyên
- NGCTT: Ngũ Gia Chính Tông Tán
- NHQL: Nguyên Hiền quảng lục
- NLNL: Nguyên Lai ngữ lục
- NTNL: Như Tịnh ngữ lục
- PDNL: Pháp Diễn ngữ lục
- PDNL: Phần Dương ngữ lục
- PKNL: Phạm Kỳ ngữ lục
- PQĐTĐ: Phật Quang Đại Từ Điển
- TBCTT: Tăng Bảo Chính Tục truyện
- TLTBT: Thiền Lâm Tăng Bảo truyện.
- ThQST: Thiền Quan Sách Tiến
- TĐT: Tổ Đường tập
- TCTT: Tống Cao Tăng truyện
- TTĐL: Tục Truyền Đăng lục
- ThMMBTSTL: Thiên Mục Minh Bản Thiền sư tạp lục
- VHVNTH 1989-1995: Văn hóa Việt Nam Tổng Hợp 1989-1995

---o0o---

----------------------------- Tam Tạng Pháp Số - Cs Lê Hồng Sơn -----------------------------
● 十宗收教 (Hoa Nghiêm Kinh Sớ)
Đời Đường, quốc sư Hiền Thủ và Pháp Tạng Lập Tông không giống nhau, nên mới mở ra mười tông, chia ra năm giáo, bao gồm thánh giáo một đời của Phật. Về lý đã đến cùng cực; nên trước chia ra sáu tông bao gồm hết giáo lý Tiểu Thừa, tông thứ bảy đưa Thỉ Giáo vào, tông thứ tám đưa Đốn Giáo vào, tông thứ chín đưa Chung Giáo vào, tông thứ mười đưa Viên Giáo vào; nên gọi mười tông bao gồm hết một đời nói pháp của Phật.
Một, Ngã Pháp Câu Hữu Tông. Tông này chấp trước có thật ngã và cho rằng các pháp hữu và Vô Vi đều thật có. Đó là Tông Chấp Thật Có Ngã Và Thật Có Pháp.
Hai, Pháp Hữu Ngã Vô Tông. Tông này cho rằng thật có các pháp, sắc và tâm không xa lìa; nhưng đối với Ngã Tướng, thì hoàn toàn không thật có. Đó là tông pháp hữu ngã vô.
Ba, Pháp Vô Khứ Lai Tông. Tông này cho rằng tất cả pháp hiện tại là thật có, còn các pháp ở quá khứ, vị lai thì không thật có. Đó gọi là Tông Vô Khứ Lai Pháp.
Bốn, Hiện Thông Giả Thật Tông. Tông này cho rằng các pháp hiện tại vừa thật vừa giả. Thật là năm uẩn. Giả là 12 xứ, 18 giới. Đó là Tông Hiện Thông Giả Thật.
Năm, Tục Vọng Chân Thật Tông. Tông này cho rằng các pháp thế tục đều là giả rồi; các pháp xuất thế đều là chân thật. Đó là Tông Tục Vọng Chân Thật.
Sáu, Chư Pháp Đản Danh Tông. Tông này cho rằng tất cả pháp đều là giả danh, không có tánh thể thật. Đó là Tông Chư Pháp Đản Danh.
Bảy, Tam Tánh Không Hữu Tông. Tông này cho rằng trong ba tánh chỉ có tánh biến kế là không có, hai tánh còn lại y tha, viên thành thì có. Đó là tông không có tánh thứ ba (biến kế).
(Biến kế tánh là vì chúng sanh mê lầm, không hiểu các pháp vốn không, lầm cho là có ngã và tất cả pháp, rồi suy ra tất cả đều như thế. Y tha tánh là tất cả pháp, thật sự, chỉ nương vào các duyên tương ứng mà khởi lên (có mặt), đều không có tự tánh (tánh của riêng nó). Viên thành thật tánh là tánh chân như, không thay không đổi theo không gian và thời gian, thành tựu viên mãn).
Tám, Chơn Không Tuyệt Tướng Tông. Tông này nói rằng trong chân không thật tướng, hoàn toàn không có các tướng của giả danh, của hư vọng. Đó là Tông Chơn Không Tuyệt Tướng.
Chín, Không Hữu Vô Ngại Tông. Tông này nói không, đó tức là không trong hữu, nên hữu không làm trở ngại. Nói hữu tức là nói hữu trong không, nên không không làm trở ngại. Cả hai tướng hỗ tương không chút trở ngại. Đó là Tông Không Hữu Vô Ngại.
Mười, Viên Dung Cụ Đức Tông. Tông này nói tất cả pháp viên dung đúng với lý tánh, có đầy đủ công đức, bao quát tất cả, muôn sự không trở ngại, chủ và bạn nhiều vô cùng. Đó là Tông Viên Dung Cụ Đức. (Chủ tức là Phật. Bạn tức là Bồ Tát).