---o0o---
Chú thích
- S: nguyên tác tiếng Sanskrit của mục từ dạng La-tinh hóa
- P: nguyên tác tiếng Pàli của mục từ dạng La-tinh hóa
- A: tiếng Anh
- H: tiếng Hán
- Ph: tiếng Pháp
- T: tên mục từ bằng tiếng Tây Tạng dạng La-tinh hóa.
- Hâ: các hình thức phiên âm tiếng Việt khác nhau của một mục từ.
- Hd: các hình thức dịch nghĩa khác nhau của một mục từ.
- Td: tân dịch.
- Cd: cựu dịch.
- Đl: đối lại
- x: xem
- Đn: đồng nghĩa.
- Vd: ví dụ
- Gđ: cách gọi đầy đủ của một mục từ.
- Gt: cách gọi giản lược hay vắn tắt của một mục từ.
- Cg: hình thức đồng nghĩa hay tên gọi khác của một mục từ.
- Tên khoa học: tên gọi theo khoa học của một mục từ.
- k. ng.: khẩu ngữ
- X.: xem.
- CĐTĐL: Cảnh Đức Truyền Đăng lục
- CTTNL: Cổ tôn túc ngữ lục
- ĐQMT: Đại quang minh tạng
- DTNL: Duy Tắc ngữ lục
- GTPĐL: Gia Thái Phổ Đăng lục
- HĐNL: Hư Đường ngữ lục
- HSLNMDT: Hám Sơn Lão Nhân Mộng Du tập
- KTTQTĐL: Kiến trung tịnh quốc tục đăng lục
- LĐHY: Liên Đăng Hội Yếu
- LSPGĐT: Lịch Sử Phật Giáo Đàng Trong
- MANL: Mật Am ngữ lục
- MBTL: Minh Bản Tạp lục
- MGNL: Minh Giác ngữ lục
- NĐHN: Ngũ Đăng Hội Nguyên
- NGCTT: Ngũ Gia Chính Tông Tán
- NHQL: Nguyên Hiền quảng lục
- NLNL: Nguyên Lai ngữ lục
- NTNL: Như Tịnh ngữ lục
- PDNL: Pháp Diễn ngữ lục
- PDNL: Phần Dương ngữ lục
- PKNL: Phạm Kỳ ngữ lục
- PQĐTĐ: Phật Quang Đại Từ Điển
- TBCTT: Tăng Bảo Chính Tục truyện
- TLTBT: Thiền Lâm Tăng Bảo truyện.
- ThQST: Thiền Quan Sách Tiến
- TĐT: Tổ Đường tập
- TCTT: Tống Cao Tăng truyện
- TTĐL: Tục Truyền Đăng lục
- ThMMBTSTL: Thiên Mục Minh Bản Thiền sư tạp lục
- VHVNTH 1989-1995: Văn hóa Việt Nam Tổng Hợp 1989-1995

---o0o---

----------------------------- Tam Tạng Pháp Số - Cs Lê Hồng Sơn -----------------------------
● 沙門受食五觀 (Đại Tạng Nhất Lăm)
Tiếng Phạn là Sa Môn, tiếng Hoa là Cần tức, nghĩa là siêng làm pháp lành, dứt hết việc ác. Khi thọ thực, trước phải làm năm pháp quán, sau đó mới ăn, nên gọi là Sa Môn thọ thực ngũ quán.
Một, Kế Công Đa Thiểu Lượng Bỉ Lai Xứ. Đại Trí Độ Luận nói: Thức ăn này do người ta cày ải, trồng trọt, thu hoạch, xay giả, sàn sảy, nấu chín mà thành. Công để có thức ăn này rất là nhiều, không sao kể hết. Đây là giải thích câu kế công đa thiểu.
Tăng Kỳ Luật nói: Thí chủ giảm một phần ăn của vợ con mình, vì cầu phước mà đem Bố Thí, nên khi thọ thực phải làm phép quán này. Đây là giải thích câu lượng bỉ lai xứ.
Hai, Thổn Kỷ Đức Hạnh Toàn Thuyết Ứng Cúng. Tỳ Ni Mẫu Luật nói: Nếu không tọa thiền, tụng kinh, lo lắng việc Tam Bảo và không giữ giới, nhận của Bố Thí của người thì đọa, không nên thọ thực. Nếu đức hạnh đầy đủ thì có thể Ứng Cúng thọ thực. Hễ khi thọ thực nên thực hành phép quán này.
Ba, Phòng Tâm Ly Quá Tham Đẳng Vi Tông. Minh Liễu Luận Sớ nói: người Xuất Gia trước tiên ngăn ngừa tâm không phạm ba điều lỗi: gặp thức ăn ngon nỗi tâm tham, gặp thức ăn dở nỗi tâm sân và gặp thức ăn vừa nỗi tâm si. Vì ba điều này mà không biết hổ thẹn, nên đọa vào ở đường ác: Địa Ngục, Ngạ Quỷ, Súc Sanh, nên khi thọ thực nên thực hành phép quán này.
Bốn, Chánh Sự Lương Dược Vị Liệu Hình Khô. Đói khát là bệnh chính. 404 bệnh kia là bệnh phụ, nên phải dùng thức ăn để làm thuốc trị bệnh và nuôi thân thể. Khi thọ thực, nên thực hành phép quán này.
(404 thứ bệnh là thân người nhờ bốn đại: đất, nước, gió, lửa mà thành. Nếu một đại không hòa hợp với ba đại kia thì sanh ra 101 thứ bệnh. Bốn đại cộng lại thành 404 thứ bệnh).
Năm, Vị Thành Đạo Nghiệp Ưng Thọ Thử Thực. Không ăn không trị được bệnh đói khát, đạo nghiệp làm sao thành được. Kinh Tăng Nhất A Hàm nói: ăn nhiều đem đến bệnh hoạn, ăn ít thì sức khỏe hao mòn. Trong việc ăn uống nên quân bình như cái cân, không quá cao hay quá thấp. Khi thọ thực, nên thực hành phép quán này.