---o0o---
Chú thích
- S: nguyên tác tiếng Sanskrit của mục từ dạng La-tinh hóa
- P: nguyên tác tiếng Pàli của mục từ dạng La-tinh hóa
- A: tiếng Anh
- H: tiếng Hán
- Ph: tiếng Pháp
- T: tên mục từ bằng tiếng Tây Tạng dạng La-tinh hóa.
- Hâ: các hình thức phiên âm tiếng Việt khác nhau của một mục từ.
- Hd: các hình thức dịch nghĩa khác nhau của một mục từ.
- Td: tân dịch.
- Cd: cựu dịch.
- Đl: đối lại
- x: xem
- Đn: đồng nghĩa.
- Vd: ví dụ
- Gđ: cách gọi đầy đủ của một mục từ.
- Gt: cách gọi giản lược hay vắn tắt của một mục từ.
- Cg: hình thức đồng nghĩa hay tên gọi khác của một mục từ.
- Tên khoa học: tên gọi theo khoa học của một mục từ.
- k. ng.: khẩu ngữ
- X.: xem.
- CĐTĐL: Cảnh Đức Truyền Đăng lục
- CTTNL: Cổ tôn túc ngữ lục
- ĐQMT: Đại quang minh tạng
- DTNL: Duy Tắc ngữ lục
- GTPĐL: Gia Thái Phổ Đăng lục
- HĐNL: Hư Đường ngữ lục
- HSLNMDT: Hám Sơn Lão Nhân Mộng Du tập
- KTTQTĐL: Kiến trung tịnh quốc tục đăng lục
- LĐHY: Liên Đăng Hội Yếu
- LSPGĐT: Lịch Sử Phật Giáo Đàng Trong
- MANL: Mật Am ngữ lục
- MBTL: Minh Bản Tạp lục
- MGNL: Minh Giác ngữ lục
- NĐHN: Ngũ Đăng Hội Nguyên
- NGCTT: Ngũ Gia Chính Tông Tán
- NHQL: Nguyên Hiền quảng lục
- NLNL: Nguyên Lai ngữ lục
- NTNL: Như Tịnh ngữ lục
- PDNL: Pháp Diễn ngữ lục
- PDNL: Phần Dương ngữ lục
- PKNL: Phạm Kỳ ngữ lục
- PQĐTĐ: Phật Quang Đại Từ Điển
- TBCTT: Tăng Bảo Chính Tục truyện
- TLTBT: Thiền Lâm Tăng Bảo truyện.
- ThQST: Thiền Quan Sách Tiến
- TĐT: Tổ Đường tập
- TCTT: Tống Cao Tăng truyện
- TTĐL: Tục Truyền Đăng lục
- ThMMBTSTL: Thiên Mục Minh Bản Thiền sư tạp lục
- VHVNTH 1989-1995: Văn hóa Việt Nam Tổng Hợp 1989-1995

---o0o---

----------------------------- Từ Điển Đa Ngôn Ngữ - Cs Minh Thông -----------------------------
● Bandits of the six sense-organs.
----------------------------- Chú Thích Phật Học - Pháp Thí Hội -----------------------------
● I. Lục Tặc: Chỉ cho 6 trần: sắc, thinh, hương, vị, xúc, pháp. Sáu trần lấy 6 căn làm môi giới, cướp đoạt tất cả thiện pháp, nên được dụ như giặc ( tặc ). Theo : Kinh Lăng Nghiêm 4; Kinh Niết Bàn 23 ( bản Bắc ); Kinh Tối Thắng Vương 5.
● II. Lục Tặc: Chỉ cho sự vui thích của 6 căn. Kinh Tạp A Hàm 43 ( Đại 2, 313 trung ) ghi : “ Này các ông ! Trong thân các ông luôn có tên giặc theo rình rập, nếu gặp thì phải giết ngay ( …), 6 tên giặc này ( lục tặc ) dụ cho 6 thứ ái hỉ”.
----------------------------- Phật Học Danh Số - Ns Đức Trí -----------------------------
● Lục tặc chính là sáu kẻ cướp, bọn cướp có sáu đứa, đây là lời tỷ dụ để gọi ngoại lục nhập tức lục trần: Sắc, thinh , hương, vị, xúc và pháp trần. Vì sáu cảnh ngoài lúc nào cũng luôn rình rập, nếu lục căn (nhãn, nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý) tức nội lục nhập của ta sơ hở thiếu phòng bị nó sẽ nhập vào mà cướp lấy công đức thiện pháp của ta khiến ta phải chịu luận hồi, đau khổ mãi nên gọi chúng là lục tặc.
- Sắc tặc: Những màu sắc xanh, vàng, đỏ… cùng những hình tướng xinh đẹp của con người, con vật, loài vật… nếu chúng ta đắm mê vào đó thì sự tu niệm bị đình chỉ, các thiện căn dần dần tổn giảm nên gọi là sắc tặc.
- Thinh tặc: Những lời ca tiếng đàn thanh nhã, những lời nói ngọt ngào êm dịu… nó có sức quyến rũ rất mạnh khiến phàm phu rong ruỗi theo bỏ bê tu niệm, thiện pháp dần dần tổn giảm nên gọi là thinh tặc.
- Hương tặc: Mùi thơm ngạt ngào của hoa quả, của hương trầm, của phấn son, mùi hương của kẻ nam người nữ… những ai mê đắm vào những thứ hương trần này thì sự tu niệm chẳng nhớ tưởng, các thiện căn do đây mà bị tổn giảm, phải chịu luân hồi khổ đau, nên gọi là hương tặc.
- Vị tặc: Vị ngon ngọt của trái cây, vị béo ngọt của thịt cá… nó làm cho kẻ ngu phu đắm trước vào đó nên không thể tỉnh tâm tu niệm các thiện pháp dần dần hao tổn, nên gọi là vị tặc.
- Xúc tặc: Cảm thấy khoái lạc trước sự xúc phạm của người khác phái, trước sự mát mẻ, mềm dịu, nồng ấm của những vật xung quanh khiến kẻ phàm mê muội đắm say, không chịu tu niệm thiện pháp nên thiện căn bị tổn giảm, các công đức tu hành tiêu tán nên gọi là xúc tặc.
- Pháp tặc: Khi các căn không còn tiếp xúc với các trần, nhưng trong tâm cứ dấy khởi những hình ảnh đã qua, đây gọi là pháp trần. Pháp trần này tuy không có hình tướng, nhưng nó có khả năng quấy nhiễu tâm thức của phàm phu làm cho tâm không được yên mãi xao động khó có thể tu tập thiện pháp và các căn lành cũng tổn giảm dần, nên gọi là pháp tặc. Muốn tiến tu trên đường giải thoát, hành giả phải nổ lực nhiếp nhục các căn, chớ để lục trần quấy nhiễu phải tự ý thức rằng kẻ cướp chiếm đoạt tài vật của chúng ta thì sự khổ lụy đến với ta chỉ trong một kiếp hiện tại, bọn cướp sáu thằng (lục tặc) mỗi khi xâm nhập vào trong ta cướp mất tất cả những công đức thiện pháp thì sự họa ương khổ lụy này ảnh hưởng đến nhiều kiếp, thế nên chúng ta cần phải thận trọng.