---o0o---
Chú thích
- S: nguyên tác tiếng Sanskrit của mục từ dạng La-tinh hóa
- P: nguyên tác tiếng Pàli của mục từ dạng La-tinh hóa
- A: tiếng Anh
- H: tiếng Hán
- Ph: tiếng Pháp
- T: tên mục từ bằng tiếng Tây Tạng dạng La-tinh hóa.
- Hâ: các hình thức phiên âm tiếng Việt khác nhau của một mục từ.
- Hd: các hình thức dịch nghĩa khác nhau của một mục từ.
- Td: tân dịch.
- Cd: cựu dịch.
- Đl: đối lại
- x: xem
- Đn: đồng nghĩa.
- Vd: ví dụ
- Gđ: cách gọi đầy đủ của một mục từ.
- Gt: cách gọi giản lược hay vắn tắt của một mục từ.
- Cg: hình thức đồng nghĩa hay tên gọi khác của một mục từ.
- Tên khoa học: tên gọi theo khoa học của một mục từ.
- k. ng.: khẩu ngữ
- X.: xem.
- CĐTĐL: Cảnh Đức Truyền Đăng lục
- CTTNL: Cổ tôn túc ngữ lục
- ĐQMT: Đại quang minh tạng
- DTNL: Duy Tắc ngữ lục
- GTPĐL: Gia Thái Phổ Đăng lục
- HĐNL: Hư Đường ngữ lục
- HSLNMDT: Hám Sơn Lão Nhân Mộng Du tập
- KTTQTĐL: Kiến trung tịnh quốc tục đăng lục
- LĐHY: Liên Đăng Hội Yếu
- LSPGĐT: Lịch Sử Phật Giáo Đàng Trong
- MANL: Mật Am ngữ lục
- MBTL: Minh Bản Tạp lục
- MGNL: Minh Giác ngữ lục
- NĐHN: Ngũ Đăng Hội Nguyên
- NGCTT: Ngũ Gia Chính Tông Tán
- NHQL: Nguyên Hiền quảng lục
- NLNL: Nguyên Lai ngữ lục
- NTNL: Như Tịnh ngữ lục
- PDNL: Pháp Diễn ngữ lục
- PDNL: Phần Dương ngữ lục
- PKNL: Phạm Kỳ ngữ lục
- PQĐTĐ: Phật Quang Đại Từ Điển
- TBCTT: Tăng Bảo Chính Tục truyện
- TLTBT: Thiền Lâm Tăng Bảo truyện.
- ThQST: Thiền Quan Sách Tiến
- TĐT: Tổ Đường tập
- TCTT: Tống Cao Tăng truyện
- TTĐL: Tục Truyền Đăng lục
- ThMMBTSTL: Thiên Mục Minh Bản Thiền sư tạp lục
- VHVNTH 1989-1995: Văn hóa Việt Nam Tổng Hợp 1989-1995

---o0o---

----------------------------- Tam Tạng Pháp Số - Cs Lê Hồng Sơn -----------------------------
● 九想 (Thiền Ba La Mật Môn)
Phật vì chúng sanh tham đắm năm dục ở thế gian, cho đó là tốt đep nên đam mê, lầm lạc, sống chết luân hồi, không có ngày ra khỏi. Vì vậy, bảo tu chín thứ pháp bất tịnh này, khi tưởng và niệm đã thuần thục, thì tâm không còn phân tán. Nếu được Tam Muội thành tựu, thìham muốn, tự nhiên, hết sạch; hoặc nghiệp không còn, chứng được đạo quả. Chín loại này, tuy là tưởng tượng không thật, mượn làm cớ quán sát; nhưng công dụng của nó thì rất to lớn. Ví như thây ma trong biển cả, người sắp chết chìm, nhờ bám vào nó, mà được cứu thoát.
Một, Phàng Trướng Tưởng. Vì người tu hành, tâm tưởng thây ma, thấy nó phình to, giống như cái túi bằng da gió thổi vào, phồng to lên; khác hẳn tướng ban đầu. Đó là tưởng thây ma sình lên.
Hai, Thanh Ứ Tưởng. Vì người tu hành, đã quán thây ma sình chương lên rồi, lại tiếp tục quán sát, gió thổi, ánh nắng mặt trời rọi xuống cái thây ấy, da, thịt biến dần từ vàng sang đỏ; bên trong ứ ra từ màu đen, sang màu xanh đến màu chàm. Đó là tưởng máu biến thành màu xanh đọng trong thây ma.
Ba, Hoại Tưởng. Vì người tu hành đã quán sát thây ma sình lên và gió, nắng đã làm cho nó biến sang màu xanh. Lại tiếp tục quán sát thây ma nữa, đã bị gió, nắng làm biến đổi, da, thịt đã tan rữa; sáu bộ phận đã rã rời, năm tạng đã hư nát; hôi thúi nồng nặc; máu mủ chảy tràn lan trên mặt đất. Đó là tưởng thây ma hư hoại.
(Sáu bộ phận là đầu, thân mình, hai tay, hai chân. năm tạng là lá lách: tỳ; phổi: phế; gan: can; tim: tâm; trái cật: thận).
Bốn, Huyết Đồ Mạn Tưởng. Vì người tu hành đã quán sát thây ma tan rã, lại quán cái thây ấy từ đầu tới chân, khắp thân máu hôi hám chảy tràn ra, tanh dơ vương vãi. Đó là tưởng thây ma máu mủ chảy tràn lan, mùi hôi tanh nồng nặc xông lên.
Năm, Nùng lạn tưởng. Vì người tu hành đã quán sát dơ bẩn, tanh hôi rồi, quán sát lại thây ma nữa, chín lỗ trên thân, giòi, mủ chảy ra; da, thịt, tan rã, thịt vung vãi khắp nơi, hôi tanh khó ngửi mỗi lúc một tăng lên. Đó là mủ tanh hôi của thây ma. (chín lỗ là hai mắt, hai lỗ tai, hai lỗ mũi, đại tiện, tiểu tiện, miệng).
Sáu, Trùng Hám Tưởng. Vì người tu hành đã quán sát máu mủ tanh hôi rồi, quán sát lại thây ma nữa thấy trùng giòi lúc nhúc tranh nhau ăn; chim, thú cắn xé nhau ăn, tan nát chẳng còn gì. Đó là tưởng trùng, giòi; chim, thú tranh nhau ăn trên xác chết.
Bảy, Tán Tưởng. Vì người tu hành đã quán sát trùng giòi tranh nhau ăn, lại quán sát thây ma bị chim, thú ăn; xẻ nát thân thể tan tành; xương, thịt vung vãi; đầu, chân lộn xộn, nằm la liệt trên mặt đất. Đó là tưởng thây ma tan nát ra từng mảnh.
Tám, Cốt Tưởng. Vì người tu hành, đã quán sát sự tan rã, lại quán sát thây ma da, thịt không còn, xương cốt phơi ra, chỉ còn thấy màu trắng vương vãi khắp nơi. Đó là tưởng xương trắng rải rác trên mặt đất. Cửu, Thiêu Tưởng. Vì người tu hành đã quán sát xương trắng, lại còn quán sát thây ma bị lửa đốt cháy, phừng phừng khói tỏa hôi tanh, xương trắng cũng chẳng còn. Đến khi củi hết, lửa tắt giống như tro, đất không còn thấy gì. Đó là tưởng thây ma thiêu cháy hết không còn, ngoài nắm tro tàn nhợt nhạt.