---o0o---
Chú thích
- S: nguyên tác tiếng Sanskrit của mục từ dạng La-tinh hóa
- P: nguyên tác tiếng Pàli của mục từ dạng La-tinh hóa
- A: tiếng Anh
- H: tiếng Hán
- Ph: tiếng Pháp
- T: tên mục từ bằng tiếng Tây Tạng dạng La-tinh hóa.
- Hâ: các hình thức phiên âm tiếng Việt khác nhau của một mục từ.
- Hd: các hình thức dịch nghĩa khác nhau của một mục từ.
- Td: tân dịch.
- Cd: cựu dịch.
- Đl: đối lại
- x: xem
- Đn: đồng nghĩa.
- Vd: ví dụ
- Gđ: cách gọi đầy đủ của một mục từ.
- Gt: cách gọi giản lược hay vắn tắt của một mục từ.
- Cg: hình thức đồng nghĩa hay tên gọi khác của một mục từ.
- Tên khoa học: tên gọi theo khoa học của một mục từ.
- k. ng.: khẩu ngữ
- X.: xem.
- CĐTĐL: Cảnh Đức Truyền Đăng lục
- CTTNL: Cổ tôn túc ngữ lục
- ĐQMT: Đại quang minh tạng
- DTNL: Duy Tắc ngữ lục
- GTPĐL: Gia Thái Phổ Đăng lục
- HĐNL: Hư Đường ngữ lục
- HSLNMDT: Hám Sơn Lão Nhân Mộng Du tập
- KTTQTĐL: Kiến trung tịnh quốc tục đăng lục
- LĐHY: Liên Đăng Hội Yếu
- LSPGĐT: Lịch Sử Phật Giáo Đàng Trong
- MANL: Mật Am ngữ lục
- MBTL: Minh Bản Tạp lục
- MGNL: Minh Giác ngữ lục
- NĐHN: Ngũ Đăng Hội Nguyên
- NGCTT: Ngũ Gia Chính Tông Tán
- NHQL: Nguyên Hiền quảng lục
- NLNL: Nguyên Lai ngữ lục
- NTNL: Như Tịnh ngữ lục
- PDNL: Pháp Diễn ngữ lục
- PDNL: Phần Dương ngữ lục
- PKNL: Phạm Kỳ ngữ lục
- PQĐTĐ: Phật Quang Đại Từ Điển
- TBCTT: Tăng Bảo Chính Tục truyện
- TLTBT: Thiền Lâm Tăng Bảo truyện.
- ThQST: Thiền Quan Sách Tiến
- TĐT: Tổ Đường tập
- TCTT: Tống Cao Tăng truyện
- TTĐL: Tục Truyền Đăng lục
- ThMMBTSTL: Thiên Mục Minh Bản Thiền sư tạp lục
- VHVNTH 1989-1995: Văn hóa Việt Nam Tổng Hợp 1989-1995

---o0o---

----------------------------- Tam Tạng Pháp Số - Cs Lê Hồng Sơn -----------------------------
● 四難 (Pháp Hoa Kinh Văn Cú)
Một, Trị Phật Nan. Chúng sanh vì phiền não Nghiệp Chướng, luân hồi trong sáu nẻo, bốn đường không thể gặp Phật nghe pháp. Giả sử được làm thân người, nếu sanh vào châu Đông, Tây, Bắc thì Phật không xuất hiện ở đó, nên cũng không gặp Phật. Sanh được vào Châu Nam mà hoặc ở nơi biên địa, hoặc chấp chặc Tà Kiến; tuy có Phật xuất thế, những người như thế cũng chẳng gặp Phật. Huống nữa, Phật không thường xuất hiện gặp được càng khó.
Kinh nói: Chư Phật ra đời nhưng gặp được rất là khó khăn. Đây nêu lên người khó gặp Phật.
Hai, Thuyết Pháp Nan. Phật ra đời cốt muốn nói pháp Đại Thừa, bởi vì căn cơ không giống nhau, bất đắc dĩ mới tạm nói pháp ba thừa, tuỳ nghi khéo léo dẫn chúng sanh đi vào bảo sở. Nguyên nhân hơn 40
Năm, nói hơn 300 Pháp Hội, cuối cùng tới hội Pháp Hoa, mới hiển bày được chân thật (Phật Quả).
Kinh nói: Xuất hiện ra đời, nói pháp này lại khó hơn. Đây nêu lên nói pháp lớn khó.
Ba, Văn Pháp Nan. Pháp Nhất Thừa Viên Đốn, nhiệm mầu sâu xa, khó hiểu khó thâm nhập, không phải bậc thượng trí lanh lẹ, nghe đến ắt kinh tâm vỡ mật, sanh nghi ngờ, chê bai. Như ở hội Pháp Hoa, 5000 người hơn, tuy phạm âm vang vọng mà còn có kẻ đứng dậy, ra đi.
Kinh nói: vô lượng vô số kiếp, nghe được pháp ấy rất khó. Đây là nêu lên nghe pháp khó.
Bốn, Tín Thọ Nan. Pháp Nhất Thừa Viên Đốn, chỉ nói lý trung đạo thật tướng, đó là quả Phật đã chứng được; bậc Tam Thừa không thể biết đến. Nhưng Phật ra đời chỉ muốn mọi người tín thọ pháp này, đến hơn 40 năm lần lượt giải bày, uốn nắn, cuối cùng đến hội Pháp Hoa: Ban đầu, Phật vì hàng thượng căn nói Tam Thừa qui về Nhất Thừa, chỉ có Ngài Xá Lợi phất mới ngộ được. Kế đến, Phật vì hàng trung căn nói ba xe qui về một xe, chỉ bốn đại đệ tử là Tu Bồ Đề, Ca Chiên Diên, Ca Diếp, Mục Kiền Liên mới ngộ được. Sau cùng, Phật vì hàng hạ căn, nói Pháp Túc Thế Nhân Duyên thì 1200 Thinh Văn mới ngộ được.
Kinh nói: Có đủ khả năng nghe pháp này, người ấy lại càng khó. Đây là nêu lên khó về tín thọ.
(Túc Thế Nhân Duyên là người Trưởng Giả buộc hạt châu vào vạt áo người bạn nghèo. A Nan dẫn chứng Phật Không Vương mà được thọ ký).